Δρυς το ιερό δένδρο των Αρχαίων Ελλήνων

 

Δρυς

Το ξύλο της βαρύ και σκληρό, δεν σαπίζει εύκολα, ο καρπός χρησιμεύει για ζωοτροφές αλλά και στη βυρσοδεψία. Στην οικιακή χρήση, το ξύλο είναι από τα 3 βασικά είδη για το τζάκι ή την σόμπα, δεν πετάει σπίθες καίγεται αργά και σταθερά όπως η Ελιά, αλλά δεν προτιμάται για το πρώτο ξύλο στο τζάκι, γτ δεν ανάβει εύκολα. 

Η Δρυς ήταν το δένδρο του Δία αλλά και της Γαίας, αιωνόβιο, τιμήθηκε για χρόνια από τους Αρχαίους Έλληνες.  Ο Hρόδοτος (Iστορ. B, 54-57) αναφέρει ότι δύο ιέρειες των Θηβών της Αιγύπτου πουλήθηκαν δούλες, η μια στους Λιβύους και η άλλη στους Θεσπρωτούς.

H πρώτη ίδρυσε το μαντείο του Άμμωνος Διός στην όαση Σίουα, η δεύτερη έκτισε, κάτω από μια βελανιδιά που φύτρωσε μόνη της, ένα ιερό του Διός στη Δωδώνη.

Γύρω από την Δωδωνιαία δρυ λέγεται ότι οι οι ιερείς του εκτελούσαν το τελετουργικό τους γυμνόποδες, φορώντας μάλλινα, λευκά παντελόνια, σαν σκελέες και γίδινο γιλέκο.

Σύμφωνα με το μύθο, από την Ιερά Φηγό του Μαντείου της Δωδώνης που είχε την ικανότητα να προφητεύει το μέλλον, πήρε η θεά Αθηνά το κομμάτι ξύλου που έβαλε στην πλώρη της Αργούς κατά την Αργοναυτική εκστρατεία.

Οι Δρυάδες και οι Αμαδρυάδες ήταν νύμφες του δάσους . Αυτά τα θηλυκά πνεύματα της φύσης πιστεύονταν ότι κατοικούσαν σε δένδρα και δάση και ιδιαίτερα σε βελανιδιές.

Η βελανιδιά υπήρξε επίσης το ιερό δένδρο των ελληνικών βασιλικών οίκων της Μακεδονίας, ιστορικά και αρχαιολογικά αποδεδειγμένο αυτό με το πλήθος ευρημάτων τα οποία βρέθηκαν στους βασιλικούς μακεδονικούς τάφους.

Τα φύλλα της αποτέλεσαν τις διακοσμήσεις χρυσών στεφάνων και ιδίως του χρυσού στεφανιού του βασιλιά της Μακεδονίας Φιλίππου Β΄. Εξάλλου η λέξη δρυίδης (Druid), όπως και η λέξη Δρυιδισμός, δηλαδή το μυστικιστικό τάγμα ιερωμένων της κέλτικης θρησκείας, .προέρχονται από την λέξη δρυ.

Οι Δρυΐδες κατά τον εορτασμό του νέου έτους στόλιζαν βελανιδιά..

Όλος ο κόσμος ερχόταν στο δάσος και ο αρχιερέας ανέβαινε στο δένδρο και έκοβε με χρυσό κλαδευτήρι κομμάτια δρυ που ονομαζόντουσαν Ιξόν, το οποίο μοίραζαν στον λαό λέγοντας «A gui l’an neuf», δηλαδή «στη Βελανιδιά το Νέο Έτος». επειδή θεωρούσαν τη δρύ ιερή.

Με τον όρο Δρυΐδες (Druids) αναφέρεται η ευγενής ιερατική τάξη των αρχαίων Κελτικών κοινωνιών, οι οποίες έζησαν στην Δυτική Ευρώπη, βόρεια και εντεύθεν των Άλπεων και αργότερα στα Βρετανικά Νησιά. Τα έθιμα των Δρυΐδων αποτελούσαν τμήμα του πολιτισμού όλων των φυλετικών ομάδων που ονομάζονταν 'Κέλτοι' και 'Γαλάται' από τους Έλληνες και 'Celtae' and 'Galli' από τους Ρωμαίους, ονομασίες οι οποίες εξελίχθηκαν σήμερα σε 'Celtic' και 'Gaulish'. Οι Δρυΐδες πήραν το όνομα τους από την Βελανιδιά (Δρυς) και ήταν ιερείς και φιλόσοφοι ενώ νομοθετούσαν και απένεμαν δικαιοσύνη.

Στο βιβλίο μυθιστορίας Lebor Gabála Érenn [Book of Invasions-Βιβλίο των Εισβολών] διαβάζουμε για τον Έλληνα Παρθολώνα ο οποίος ήρθε στην Ιρλανδία μετά τον κατακλυσμό. Λέγεται ότι ξεκίνησε από τη Μακεδονία ή Μέση Ελλάδα, με τη γυναίκα του, τους τρεις γιους του με τις γυναίκες τους και τρεις Δρυίδες, αδέλφια μεταξύ τους, τους Φίο, Αίολο και Φομόρη, (Fios, Eólas, Fochmarc), ονόματα που ετυμολογικά σημαίνουν, "Νόηση, Γνώση και Έρευνα". Κάτοχοι αυτής της σοφίας ήταν οι Δρυίδες, Έλληνες μύστες όπως συμπεραίνουμε από τα αρχαία κείμενα.

Στο ίδιο βιβλίο διαβάζουμε πως ο Παρθολών ήταν Έλληνας πρίγκηπας ο οποίος σκότωσε τους γονείς του ελπίζοντας να κληρονομήσει το βασίλειο. Το επεισόδιο αυτό του κοστίζει το ένα του μάτι και τον σημαδεύει με κακή τύχη. Ήταν παρόλα αυτά κύριος κάθε τέχνης. Απέκτησε συνολικά 7 γιους. Μετά από 30 χρόνια παραμονής στην Ιρλανδία πέθανε κοντά στην πόλη που σήμερα ονομάζεται Tallaght, όπου 120 χρόνια μετά οι απόγονοι του χάθηκαν από πανώλη.

Το μέγιστο ύψος του μπορεί να φτάσει ακόμα και τα εικοσιπέντε μέτρα, ενώ η διάμετρος του τα δεκαπέντε μέτρα. Έχει πολύ πλούσιο φύλλωμα από δερματώτη, λοβωτά, στιλπνά φύλλα με ακανθώδεις ακμές. Το χρώμα των φύλλων του είναι σκούρο πράσινο. Το νέο φύλλωμα όταν εκπτύσσεται είναι καλυμένο από γκριζωπό χνούδι, το οποίο με τον καιρό πέφτει από την άνω επιφάνεια του φύλλου και διατηρείται μόνο στην κάτω επιφάνεια.

Ανθοφορεί στα τέλη της άνοιξης. Έχει πλούσια ανθοφορία από μονογενή άνθη τα οποία συνυπάρχουν στο ίδιο άτομο. Τα θηλυκά άνθη είναι πράσινου χρώματος ενώ τα αρσενικά είναι κίτρινα και κρέμονται σε ταξιανθίες. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού ωριμάζουν και οι καρποί της βελανιδιάς. Από ανοιχτοπράσινοι γίνονται σκούροι πράσινοι καθώς ωριμάζουν, αποκτώντας τελικά μια καφετιά απόχρωση λίγο πριν πέσουν. Η βελανιδιά δεν χρειάζεται ιδιαίτερες φροντίδες. Ευδοκιμεί σε ήλιο ή ημισκιά, σε κάθε τύπο εδάφους με καλή στράγγιση. Δεν χρειάζεται ποτίσματα ή λιπάνσεις, ενώ επιδέχεται πολύ αυστηρά κλαδέματα. Παρουσιάζει καλή αντοχή στο ψύχος, στην ξηρασία και στις παραθαλάσσιες φυτεύσεις.

Στην Κύπρο συναντάμε την ΛΑΤΖΙΑ
Η λατζιά με ελληνική επιστημονική ονομασία δρυς η κληθρόφυλλη,και λατινική ονομασία Quercus alnifolia, είναι θαμνώδες αειθαλές ενδημικό είδος της Κύπρου.

 Quercus alnifolia ΛΑΤΖΙΑ

 

ΠΗΓΗ: 

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΙΛΩΝ ΤΗΣ ΒΕΛΑΝΙΔΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΜΑΔΡΥΑΔΑ

schizas.com

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ηλεκτρονική έκδοση ΚΎΠΡΟΥ

Τα υπέρ του Χριστουγεννιάτικου Έλατου και η ανοησία με τα πλαστικά..

 Ήρθε και φέτος η εποχή που τα σπίτι μας θα υποδεχτούν τα πανέμορφα Ελληνικά Έλατα, η μυρωδιά θα που θα αφήσει στον χώρο θα μας ταξιδέψει, η δε ομορφιά του θα μας ευχαριστεί κάθε φορά που θα το κοιτάμε. Τα Έλατα στην Ελλάδα προέρχονται ή από οργανωμένες καλλιέργειες ή από τα γνωστά Καστανοπερίβολα όπου η Δασική Υπηρεσία κάθε χρόνο εγκρίνει την κοπή τους. 

Για το 2021 η Δασική Υπηρεσία έδωσε για άλλη μια χρονιά την έγκριση της για κοπές χριστουγεννιάτικων δένδρων. 

Όπως διαβάζουμε στο https://dasarxeio.com/wp-content/uploads/2021/11/ΨΟ884653Π8-ΤΩ2.pdf

Αναλυτικά, για τη φετινή χριστουγεννιάτικη περίοδο, από ιδιωτικές, τεχνητές φυτείες σε αγροκτήματα εγκρίνεται η υλοτομία, μεταφορά και διακίνηση:

71.700 δενδρυλλίων ελάτης,
740 δενδρυλλίων πεύκης (δασικής και μαύρης πεύκης),
550 δενδρυλλίων ψευδοτσούγκας,
500 δενδρυλλίων κυπαρισσιού,
300 δενδρυλλίων ερυθρελάτης.

Καθώς επίσης και η μεταφορά και διακίνηση 2.770 δενδρυλλίων ελάτης και 50 δενδρυλλίων αρκουδοπούρναρου που αναπτύχθηκαν και μεταφυτεύθηκαν σε γλάστρες.

Εκτός των καλλιεργούμενων χριστουγεννιάτικων δέντρων, που είναι κατά κύριο λόγο τα δέντρα για τα οποία υπάρχει εμπορία στη χώρα, δίνεται η δυνατότητα απόληψης για χρήση τους κατά τη χριστουγεννιάτικη περίοδο:

22.113 ελάτων από ιδιωτικά καστανοπερίβολα ή καστανοτεμάχια που υπόκεινται σε δενδροκομική περιποίηση,

590 ελάτων από ιδιόκτητους αγρούς όπου υπάρχει συγκαλλιέργεια καρποφόρων δέντρων και ελάτης (πχ φουντουκώνες, κερασώνες κτλ.), 

1100 ελάτων από ιδιόκτητους δασωμένους αγρούς,
250 ελάτων από το Πανεπιστημιακό Δάσος Περτουλίου και 80 δενδρυλλίων ερυθρελάτης από δημόσιο δάσος στην περιοχή ευθύνης του Δασαρχείου Δράμας,
2.000 ελάτων από διακατεχόμενα δάση και 27 έλατα από μη δημόσια δάση
κλάδων αρκουδοπούρναρων, ίταμου, ελάτης, ερυθρελάτης, κουμαριάς, μυρτιάς, ιξού και 1.500 βωλόφυτων ελάτης.

Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, από ιδιωτικές τεχνητές φυτείες σε αγροκτήματα της Χαλκιδικής θα προέρχεται το μεγαλύτερο μέρος των χριστουγεννιάτικων δένδρων, περίπου 52.200 χριστουγεννιάτικα έλατα. Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση, 35.421 έλατα θα υλοτομηθούν στην περιοχή του Δασαρχείου Πολύγυρου και 14.000 έλατα στην περιοχή του Δασαρχείου Αρναίας (συν 500 ψευδοτσούγκες και 500 πεύκα). Σε αυτά πρέπει να προστεθούν και περίπου 2.770 έλατα από την περιοχή του Δασαρχείου Πολύγυρου που θα διακινηθούν με γλάστρες.

 Το Έλατο είναι ένα απαιτητικό είδος από την πρώτη μέρα της φύτευσης τους μέχρι και την ημέρα που θα κοπεί για να πωληθεί στις Χριστουγεννιάτικες αγορές. Ταυτόχρονα με τις κοπές μεταφυτεύονται και τα νέα, όπου σχεδόν πάντα, θα είναι ηλικίας τουλάχιστον 3 ετών για να μπορέσουν να μετα-φυτευτούν ή σε γλάστρα ή στην γη και περάσουν ακόμα 7 με 10 χρόνια για να πωληθούν. Αντιλαμβάνεστε ότι μιλάμε για περίπου 10 με 13 χρόνια για να μπορέσουν οι καλλιεργητές να τα κόψουν σε ένα ικανοποιητικό ύψος και να τα διαθέσουν στις Χριστουγεννιάτικες αγορές. Στα δε κομμένα Έλατα, άμεσα αυτά αντικαθιστώνται με νέα όπου σε λίγα χρόνια θα είναι έτοιμα για διάθεση στις αγορές.

Η καλλιέργεια των Ελάτων στη δασώδη περιοχή στο όρος Χολομώντας(οικισμός Ταξιάρχης) άρχισε εντατικά το 1970(μέσω ενός προγράμματος ορεινής οικονομίας του Υπουργείου Γεωργίας εστιασμένο αποκλειστικά για τους αγρότες ορεινών περιοχών.).  Στον οικισμό του Ταξιάρχη παράγεται το 70% των... χριστουγεννιάτικων δέντρων που διατίθεται στις Ελληνικές αγορές, αλλά φέτος για πρώτη φορά διατίθεται και στις ξένες αγορές των Βαλκανίων σε μικρό αριθμό. Στη δε Κύπρο οι εξαγωγές άρχισαν πριν το 2019, σε μικρούς αριθμούς.

Το μεγάλο ερώτημα, είναι περιβαλλοντικά σωστό να κόβουμε αυτά τα Έλατα και γιατί να μην αγοράσω ένα πλαστικό;

Τα Έλατα όπως έγραψα και προηγούμενα, έρχονται από φυτείες που είναι νόμιμες και κόβονται νόμιμα όπως είδατε και στο σχετικό έγγραφο, αποτελούν μια νόμιμη οικονομική δραστηριότητα και άρα ελεγχόμενη, πρέπει απαραίτητα να έχουν την μολυβοσφραγίδα ώστε να είσαστε σίγουροι ότι προέρχεται από μια νόμιμη κοπή. Η μολυβοσφραγίδα θα βρίσκεται στο πάνω μέρος του δένδρου λίγο κάτω από την κορυφή.

Για παράδειγμα, δείτε το Έλατο που αγόρασα φέτος και στόλισα στο σπίτι μου. 

Στο τέλος στολισμένο για να μου πείτε και τα μπράβο... 

Πρέπει επίσης να τονιστεί και κάτι ακόμα, την δεκαετία που βγήκε το πρόγραμμα για την επιδότηση των αγροτών στις ορεινές εκτάσεις, τα εδάφη που προϋπήρχαν ήταν στην συντριπτική τους πλειοψηφία άγονα.. δλδ χέρσα. Το έλατο έδωσε μια άλλη ενασχόληση, μια νέα διέξοδο στους ορεινούς πληθυσμούς της χώρας, έμειναν στον τόπο τους και το πάλεψαν, δεν κατέβηκαν στις μεγάλες πόλεις και έζησαν στον τόπο τους, κάτι σπάνιο στις μέρες μας. Σήμερα που μιλάμε το 90% των κατοίκων του ορεινού Ταξιάρχη ασχολείται με το Έλατο! 

Ας δούμε τα υπέρ, συνοπτικά:

Τα ΠΟΛΛΑ ΚΑΤΑ:

Και επειδή κάποιοι μπορεί ακόμα να επιμένουν, σύμφωνα με πρόχειρους υπολογισμούς στα 10.000 και πλέον στρέμματα που υπάρχουν φυτείες Ελάτων, τα υπολογιζόμενα δένδρα φτάνουν περίπου τα 9 εκατομμύρια, αριθμός όχι απλά ικανός να θρέψει για πολλές δεκαετίες τους ορεινούς πληθυσμούς αλλά αρκούντως ικανοποιητικός ως προς τις ετήσιες κοπές που δεν ξεπερνούν τις μερικές δεκάδες χιλιάδες..

Πρέπει να γίνει αντιληπτό σε όλους ότι η ομορφιά και το άρωμα του φυσικού δένδρου δεν μπορεί να συγκριθεί με το πλαστικό.. 

Σίγουρα τα οικονομικά είναι στενά, ειδικά τώρα με την πανδημία, αλλά η στήριξη μας στους Ελατοπαραγωγούς θα πρέπει να θεωρηθεί δεδομένη, ειδικά τώρα, τώρα είναι που την χρειάζονται. Και για μια φορά ας κρατήσουμε τα λεφτά ΜΕΣΑ στην ΕΛΛΑΔΑ ΜΑΣ και ας μην τα δώσουμε σε πλαστικό ΚΙΝΑΣ.

ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΦΥΣΙΚΟ ΕΛΑΤΟ ΣΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ΜΑΣ, ΥΓΕΙΑ, 

Καρτερία και Ευψυχία !

                  Κουρτέσης Ιωάννης - Τεχνικός Δασικής Προστασίας - Εθελοντής Πυροσβέστης

                                                           11/12/2021 Μαραθώνας