Δρυς το ιερό δένδρο των Αρχαίων Ελλήνων

 

Δρυς

Το ξύλο της βαρύ και σκληρό, δεν σαπίζει εύκολα, ο καρπός χρησιμεύει για ζωοτροφές αλλά και στη βυρσοδεψία. Στην οικιακή χρήση, το ξύλο είναι από τα 3 βασικά είδη για το τζάκι ή την σόμπα, δεν πετάει σπίθες καίγεται αργά και σταθερά όπως η Ελιά, αλλά δεν προτιμάται για το πρώτο ξύλο στο τζάκι, γτ δεν ανάβει εύκολα. 

Η Δρυς ήταν το δένδρο του Δία αλλά και της Γαίας, αιωνόβιο, τιμήθηκε για χρόνια από τους Αρχαίους Έλληνες.  Ο Hρόδοτος (Iστορ. B, 54-57) αναφέρει ότι δύο ιέρειες των Θηβών της Αιγύπτου πουλήθηκαν δούλες, η μια στους Λιβύους και η άλλη στους Θεσπρωτούς.

H πρώτη ίδρυσε το μαντείο του Άμμωνος Διός στην όαση Σίουα, η δεύτερη έκτισε, κάτω από μια βελανιδιά που φύτρωσε μόνη της, ένα ιερό του Διός στη Δωδώνη.

Γύρω από την Δωδωνιαία δρυ λέγεται ότι οι οι ιερείς του εκτελούσαν το τελετουργικό τους γυμνόποδες, φορώντας μάλλινα, λευκά παντελόνια, σαν σκελέες και γίδινο γιλέκο.

Σύμφωνα με το μύθο, από την Ιερά Φηγό του Μαντείου της Δωδώνης που είχε την ικανότητα να προφητεύει το μέλλον, πήρε η θεά Αθηνά το κομμάτι ξύλου που έβαλε στην πλώρη της Αργούς κατά την Αργοναυτική εκστρατεία.

Οι Δρυάδες και οι Αμαδρυάδες ήταν νύμφες του δάσους . Αυτά τα θηλυκά πνεύματα της φύσης πιστεύονταν ότι κατοικούσαν σε δένδρα και δάση και ιδιαίτερα σε βελανιδιές.

Η βελανιδιά υπήρξε επίσης το ιερό δένδρο των ελληνικών βασιλικών οίκων της Μακεδονίας, ιστορικά και αρχαιολογικά αποδεδειγμένο αυτό με το πλήθος ευρημάτων τα οποία βρέθηκαν στους βασιλικούς μακεδονικούς τάφους.

Τα φύλλα της αποτέλεσαν τις διακοσμήσεις χρυσών στεφάνων και ιδίως του χρυσού στεφανιού του βασιλιά της Μακεδονίας Φιλίππου Β΄. Εξάλλου η λέξη δρυίδης (Druid), όπως και η λέξη Δρυιδισμός, δηλαδή το μυστικιστικό τάγμα ιερωμένων της κέλτικης θρησκείας, .προέρχονται από την λέξη δρυ.

Οι Δρυΐδες κατά τον εορτασμό του νέου έτους στόλιζαν βελανιδιά..

Όλος ο κόσμος ερχόταν στο δάσος και ο αρχιερέας ανέβαινε στο δένδρο και έκοβε με χρυσό κλαδευτήρι κομμάτια δρυ που ονομαζόντουσαν Ιξόν, το οποίο μοίραζαν στον λαό λέγοντας «A gui l’an neuf», δηλαδή «στη Βελανιδιά το Νέο Έτος». επειδή θεωρούσαν τη δρύ ιερή.

Με τον όρο Δρυΐδες (Druids) αναφέρεται η ευγενής ιερατική τάξη των αρχαίων Κελτικών κοινωνιών, οι οποίες έζησαν στην Δυτική Ευρώπη, βόρεια και εντεύθεν των Άλπεων και αργότερα στα Βρετανικά Νησιά. Τα έθιμα των Δρυΐδων αποτελούσαν τμήμα του πολιτισμού όλων των φυλετικών ομάδων που ονομάζονταν 'Κέλτοι' και 'Γαλάται' από τους Έλληνες και 'Celtae' and 'Galli' από τους Ρωμαίους, ονομασίες οι οποίες εξελίχθηκαν σήμερα σε 'Celtic' και 'Gaulish'. Οι Δρυΐδες πήραν το όνομα τους από την Βελανιδιά (Δρυς) και ήταν ιερείς και φιλόσοφοι ενώ νομοθετούσαν και απένεμαν δικαιοσύνη.

Στο βιβλίο μυθιστορίας Lebor Gabála Érenn [Book of Invasions-Βιβλίο των Εισβολών] διαβάζουμε για τον Έλληνα Παρθολώνα ο οποίος ήρθε στην Ιρλανδία μετά τον κατακλυσμό. Λέγεται ότι ξεκίνησε από τη Μακεδονία ή Μέση Ελλάδα, με τη γυναίκα του, τους τρεις γιους του με τις γυναίκες τους και τρεις Δρυίδες, αδέλφια μεταξύ τους, τους Φίο, Αίολο και Φομόρη, (Fios, Eólas, Fochmarc), ονόματα που ετυμολογικά σημαίνουν, "Νόηση, Γνώση και Έρευνα". Κάτοχοι αυτής της σοφίας ήταν οι Δρυίδες, Έλληνες μύστες όπως συμπεραίνουμε από τα αρχαία κείμενα.

Στο ίδιο βιβλίο διαβάζουμε πως ο Παρθολών ήταν Έλληνας πρίγκηπας ο οποίος σκότωσε τους γονείς του ελπίζοντας να κληρονομήσει το βασίλειο. Το επεισόδιο αυτό του κοστίζει το ένα του μάτι και τον σημαδεύει με κακή τύχη. Ήταν παρόλα αυτά κύριος κάθε τέχνης. Απέκτησε συνολικά 7 γιους. Μετά από 30 χρόνια παραμονής στην Ιρλανδία πέθανε κοντά στην πόλη που σήμερα ονομάζεται Tallaght, όπου 120 χρόνια μετά οι απόγονοι του χάθηκαν από πανώλη.

Το μέγιστο ύψος του μπορεί να φτάσει ακόμα και τα εικοσιπέντε μέτρα, ενώ η διάμετρος του τα δεκαπέντε μέτρα. Έχει πολύ πλούσιο φύλλωμα από δερματώτη, λοβωτά, στιλπνά φύλλα με ακανθώδεις ακμές. Το χρώμα των φύλλων του είναι σκούρο πράσινο. Το νέο φύλλωμα όταν εκπτύσσεται είναι καλυμένο από γκριζωπό χνούδι, το οποίο με τον καιρό πέφτει από την άνω επιφάνεια του φύλλου και διατηρείται μόνο στην κάτω επιφάνεια.

Ανθοφορεί στα τέλη της άνοιξης. Έχει πλούσια ανθοφορία από μονογενή άνθη τα οποία συνυπάρχουν στο ίδιο άτομο. Τα θηλυκά άνθη είναι πράσινου χρώματος ενώ τα αρσενικά είναι κίτρινα και κρέμονται σε ταξιανθίες. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού ωριμάζουν και οι καρποί της βελανιδιάς. Από ανοιχτοπράσινοι γίνονται σκούροι πράσινοι καθώς ωριμάζουν, αποκτώντας τελικά μια καφετιά απόχρωση λίγο πριν πέσουν. Η βελανιδιά δεν χρειάζεται ιδιαίτερες φροντίδες. Ευδοκιμεί σε ήλιο ή ημισκιά, σε κάθε τύπο εδάφους με καλή στράγγιση. Δεν χρειάζεται ποτίσματα ή λιπάνσεις, ενώ επιδέχεται πολύ αυστηρά κλαδέματα. Παρουσιάζει καλή αντοχή στο ψύχος, στην ξηρασία και στις παραθαλάσσιες φυτεύσεις.

Στην Κύπρο συναντάμε την ΛΑΤΖΙΑ
Η λατζιά με ελληνική επιστημονική ονομασία δρυς η κληθρόφυλλη,και λατινική ονομασία Quercus alnifolia, είναι θαμνώδες αειθαλές ενδημικό είδος της Κύπρου.

 Quercus alnifolia ΛΑΤΖΙΑ

 

ΠΗΓΗ: 

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΙΛΩΝ ΤΗΣ ΒΕΛΑΝΙΔΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΜΑΔΡΥΑΔΑ

schizas.com

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ηλεκτρονική έκδοση ΚΎΠΡΟΥ